Naast asbest en chroom-6 kan Found een onderzoek naar de aanwezigheid van andere gevaarlijke stoffen verzorgen, namelijk: overige zware metalen (inclusief lood en cadmium) en PAK in verflagen, pcb’s, kunstvezels inclusief keramische vezels, kwik. Bij de uitvoering van het onderzoek naar deze stoffen neemt Found dezelfde veiligheidsmaatregelen in acht als bij het onderzoek naar asbest. Op basis van de resultaten van het onderzoek worden de passende beheers- en veiligheidsmaatregelen geadviseerd.
Zware metalen en PAK in verfsystemen
Behoudens chroom-6 kunnen verfcoatings ook andere toxische stoffen bevatten, zoals bijvoorbeeld lood, cadmium en PAK.
Lood
Hoge loodconcentraties worden vaak in de oranje menielaag onder de topcoat gemeten. Loodmenie werd tot in de jaren ’80 van de vorige eeuw toegepast om constructies tegen weersinvloeden te beschermen. Daarnaast werd loodwit (loodoxide) als pigment gebruikt. Lood kan zowel acute als chronische gezondheidseffecten veroorzaken, zoals maag-darmkanaalklachten, aantasting van het centraal zenuwstelsel en de nieren en invloed op de voortplanting. Kinderen lopen meer risico dan volwassenen, reeds lage gehaltes aan lood in het kinderlichaam kunnen zorgen voor gedragsstoornissen en een verminderde intelligentie.
Cadmium
De pigmenten op basis van cadmiumsulfide en cadmiumselenide worden vaak in (hobby)verf toegepast. De typische kleuren zijn geel, oranje en rood. De cadmiumverbindingen zijn uiterst giftig, omdat ze in organismen en ecosystemen kunnen accumuleren. Cadmium is schadelijk voor de luchtwegen (bij inademen), de lever en de nieren (bij inslikken). Daarnaast worden cadmiumverbindingen als kankerverwekkend gezien. Bekend is dat langdurige blootstelling aan de cadmiumstof gevolgen kan hebben voor de vruchtbaarheid van mannen en vrouwen en voor de ontwikkeling van het ongeboren kind.
Het onderzoek naar lood, cadmium en eventueel ook andere zware metalen kan gemakkelijk in combinatie met het onderzoek naar chroom-6 worden uitgevoerd.
PAK
Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) worden vaak aangetroffen in conserveringssystemen op basis van koolteer(epoxy). Dit soort coating werd vaak gebruikt om stalen constructies in de natte omgeving te beschermen (onder de grond of onder water). In de groep PAK zitten echter verbindingen die kankerverwekkend zijn (bijvoorbeeld benzo[a]pyreen). Bij de werkzaamheden aan constructies waarop de koolteer(achtige)laag is aangebracht, is het daarom verstandig om vooraf vast te stellen of deze PAK bevat. Hierbij worden de monsters op locatie genomen en in een laboratorium middels gas- of vloeistofchromatografie onderzocht.
Polychloorbifenylen (Pcb’s)
Pcb’s zijn vanaf circa 1950 en tot in de jaren ’70 in bouwmaterialen toegepast. De belangrijkste toepassingen in gebouwen betreffen beglazings- en afdichtingskitten, rubbers, verven en coatings, pleisterwerk en isolerende plafonddelen. Deze pcb-houdende toepassingen kunnen vooral in gebouwen uit de jaren ’60 en ’70 worden verwacht, maar komen ook in oudere panden voor, vanwege renovaties.
Daarnaast zijn pcb’s in het verleden toegepast als isolatievloeistof in transformatoren en condensatoren, als hydraulische vloeistof, koelvloeistof, smeermiddel en als brandvertrager en stabilisator in kunststoffen. Productie en gebruik van pcb’s is sinds 1985 volledig verboden.
Pcb’s blijven heel lang in het milieu aanwezig, aangezien dit zeer stabiele verbindingen zijn. Pcb’s komen via voeding het lichaam binnen, waar ze in lichaamsvet worden opgeslagen. De gevolgen van de blootstelling omvatten: leverschade, geboorteafwijkingen, verminderde immuniteit, verstoring van hormoonhuishouding en het bevorderen van kanker.
Tijdens het onderzoek naar pcb’s worden van de verdachte materialen monsters genomen om vast te stellen of er sprake is van een overschrijding van de concentratiegrens. Op basis van de vastgestelde concentraties kunnen de beheersmaatregelen worden bepaald en (in geval van sloop) de juiste afzetlocatie voor vrijgekomen afvalstoffen worden gekozen.
Kunstvezels, inclusief keramische vezels (Man Made Mineral Fibers, MMMF)
Dit betreft de groep van MMMF (Man Made Mineral Fibers), namelijk isolatiewollen: glas-, steen- en slakkenwol maar ook keramische vezels.
Keramische vezels zijn vaak toegepast als isolatiemateriaal in onder andere fabrieken en olie- en gaswinning installaties op plekken waar zeer hoge temperaturen optreden.
Bij de vervanging of sloop van installaties waarin keramische vezels zijn toegepast, bestaat er een risico op blootstelling. Bij inademing kunnen deze vezels het erfelijk materiaal aantasten en zo kanker veroorzaken. De grenswaarde van keramische vezels ligt daarom een stuk lager dan bij minerale isolatiewollen.
Tijdens het onderzoek naar kunstvezels wordt eerst visueel beoordeeld of en welke vezelachtige stoffen in het pand aanwezig zijn. De aanwezigheid van keramische vezels kan middels monstername worden uitgesloten. In een geaccrediteerd laboratorium kan men door middel van een Scanning Electronen Microscoop (SEM) vaststellen om welk type isolatiemateriaal het gaat.
Kwik
De kwikdampen zijn zeer giftig en richten ernstige schade aan in de hersenen en het zenuwstelsel, de lever en de nieren. Het kwikafval dient als chemisch afval te worden verwerkt.
Kwik wordt veel gebruikt voor elektrische en elektronische toepassingen, zoals: thermometers en barometers (tot einde 20e eeuw), spaarlampen en TL-buizen, schakelaars en batterijen.
Daarnaast komt kwik van nature voor in aardgas. Tijdens de exploitatie van het gasveld kan kwik zich in de stalen wanden van productie-installaties en leidingen ophopen. De hoge concentratie kwik in staal kan problemen veroorzaken bij decommissioning van het platform, door het vrijkomen van kwikdampen tijdens sloop en recycling van metaal. Het onderzoek naar kwik in verdachte installaties en leidingen voorafgaand aan de sloop, is daarom aan te bevelen.
Team Found heeft ervaring met kwikonderzoeken en kan de risico’s in kaart brengen, inclusief advies op maat voor behandeling en afvoer van met kwik verontreinigde materialen.